Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, А-151 автоҫулӑн 31-мӗш ҫухрӑмӗнче виҫӗ машина ҫапӑннӑ. Салонри ҫичӗ пассажир шар курнӑ. Тухтӑрсем палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсен пуҫ мими чӗтреннӗ, сурансем пур. «Маздӑри» — икӗ аслӑ ӑрури ҫын тата ача шар курнӑ, «Лада Калинӑн» водителӗ тата виҫӗ пассажирӗ аманнӑ.
Авари Канаш районӗнчи Энтриял ялӗ ҫывӑхӗнче пулнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, «Лада Калина» хӑрушсӑрлӑх дистанцине пӑхӑнман, «Киа Рио» машинӑпа ҫапӑннӑ. Унтан «Лада» транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫинелле тухса кайнӑ та «Маздӑпа» ҫапӑннӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Канаш районӗнче автобуссене тӗрӗслес тӗллевпе ЧР Транспорт министерствин ӗҫченӗсем ҫул-йӗрпе патруль службин инспекторӗсемпе пӗрле рейда тухнӑ.
Йӗркене пӑснӑ тӗслӗхсем тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ. Тӗслӗхрен, икӗ автобус «Заказной» тесе ҫыпӑҫтарнӑ наклейкӑпа пассажирсене унчченхи маршрутпах илсе ҫӳренӗ. Кунсӑр пуҫне саккуна пӑсса пассажирсенчен ҫул укҫи илнӗ.
Тӗрӗслев хыҫҫӑн пӗтӗм материалсене тӗрӗслев органӗсене тивӗҫлӗ йышӑнусем тума ярса панӑ.
Иртнӗ уйӑхра Чӑваш Енри ача пахчисемпе хушма пӗлӳ паракан учрежденисене тӗрӗсленӗ. Кун пирки республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви пӗлтерет.
Ведомствӑра хыпарланӑ тӑрӑх, тӗрӗслев планпа пӑхса хӑварнӑскер пулнӑ.
Специалистсем Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти, Йӗпреҫ, Вӑрнар, Канаш, Сӗнтӗрвӑрри, Пӑрачкав, Шупашкар тата Шӑмӑршӑ районӗсенчи вӗренӳ учрежденийӗсене ҫитнӗ, лицензипе ҫыхӑннӑ самантсене тӗрӗсленӗ.
Инспекторсем пулнӑ мӗнпур объектран 12-шӗнче (46,2%) кӑлтӑк та тупӑнман тесе ӗнентерет ЧР Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви.
Цифрӑсен чӗлхипех каласан, ҫакна та палӑртмалла: тӗрӗслеве 18 ача пахчинче, хушма пӗлӳ паракан 7 учрежденире тата професси пӗлӗвӗ паракан 1 организацире йӗркеленӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Ҫӗмӗрлери лесничествӑра Пӗтӗм Раҫҫейри «Чи лайӑх вӑрман пушарнӑйӗ» конкурсӑн регионти тапхӑрӗ иртнӗ. Ку ята илессишӗн 19 ҫын кӗрешнӗ.
Пушарнӑйсем хӑйсен пултарулӑхне, ӗҫри вӑр-варлӑхне кӑтартнӑ. Чи лайӑххи кам пулнӑ-ха? Ҫӗмӗрле лесничествин пушар автомобилӗн водителӗ Виталий Вдовин. Иккӗмӗш вырӑна Канаш лесничествин вӑрман ӑсти Дмитрий Рипанов йышӑннӑ. Виҫҫӗмӗш вырӑна Ҫӗрпӳ участок лесничествин Сӑнав лесничествин участок пуҫлӑхӗ Александр Егоров тухнӑ.
Ҫӗнтерерӳҫӗ Чӑваш Ен чысне Раҫҫей шайӗнчпа хӳтӗлӗ. Конкурс Мускав облаҫӗнче иртӗ.
Анаткас ялӗ ӗнер, утӑн 13-мӗшӗнче, пӗтӗм ял халӑхне пухса ял кунне ирттернӗ. Сӑлтавӗ вара — яла никӗсленӗренпе 260 ҫул ҫитни. Ял кунне тӗплӗн хатӗрленни уяв лаптӑкне ҫитсенех паллӑ пулчӗ — йывӑҫран касса кӑларнӑ тӗрлӗ эрешсемпе илемлетнӗ. «Пирӗн ялӑн ҫыннисем ылтӑн алӑллӑ вӗсем» курав та ялта ӑстасем сахал маррине кӑтартрӗ. Унсӑр пуҫне йӑлана кӗнӗ тӑрӑх урам картишӗсене йӗркеленӗ, тӗрлӗ спорт ӑмӑртӑвӗсем валли лапамсем хатӗрленӗ — кире йӑтакансем валли те, воллейболла вылякансем валли те, ҫытарпа ҫапӑҫма кӑмӑллакансем валли те. Чуччу вара ҫак кун пӗрре те пушӑ тӑмарӗ.
Уяв уйрӑмах культура программипе пуян пулчӗ. Халӑха хӑйсен пултарулӑхӗпе фольклор ушкӑнӗсем те, Шупашкартан чӗнсе илнӗ эстрада ҫӑлтӑрӗсем те, Ямаш шкул ачисем те самаях савӑнтарчӗҫ.
Ял уявӗсенче хастар ҫынсене хисеп хучӗсемпе чысласси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ — анаткассем те ӑна пӑсмарӗҫ. Вырӑнти Ҫеҫпӗл ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ те, Канаш районӗнчен ҫитнӗ тӳре-шара та ял халӑхне хисеп хучӗсем парса вӗсен ӗҫӗсене чыс турӗҫ.
Анаткас ял кунӗ мӗн ирччен тӑсӑлчӗ — уява официаллӑ май хупнӑ хыҫҫӑн ачасемпе яшсем ҫӗрлечченех воллеболла вылярӗҫ, дискотекӑра савӑнчӗҫ.
Чӑваш Ен спортсменки Испанире иртнӗ пӗтӗм тӗнче турнирӗнче ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ. Ӑмӑрту Мадрид хулинче утӑ уйӑхӗн 4-7-мӗшӗсенче пулнӑ.
Спорт кӗрешӗвӗнче вӑй виҫме 24 ҫӗршыври 300 ытла спортсмен пухӑннӑ. Спортсменсем виҫӗ енлӗ кӗрешӳре вӑй виҫнӗ: ирӗклӗ, грек-рим, хӗрарӑмсен. Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ команди 6 ылтӑн тата 3 пӑхӑр медальсем ҫӗнсе илнӗ.
Канаш районӗнче ҫуралса ӳснӗ, Раҫҫей спорт мастерӗ Вероника Чумикова та пухмача медальпе пуянлатнӑ. Вӑл 57 килограмм тайман виҫе категорийӗнче Индири Дханду Пооха спортсменкӑпа вӑй виҫнӗ, ӑна ҫӗнсе ылтӑн медаль илнӗ.
Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп редакторӗн Николай (Аҫтахар) Плотниковӑн иртнӗ канмалли кунта, вырсарникун, Канаш районӗнчи Ҫеҫпӗл ялӗ ҫумӗпе иртсе кайма тӳр килнӗ. Шӑхасантан иртсен ҫул самай пӑсӑк пулни питех те тӗлӗнтернӗ вара — вӑл тем тесен те Ҫеҫпӗл ялне илсе каять-ҫке. Унта вара Ҫеҫпӗл Мишши музейӗ, «Ҫеҫпӗл Мишши тӑван килӗ» комплекс вырнаҫнӑ. Хӑнасем те тӑтӑш кунта килсе ҫӳреҫҫӗ — сӑмахран, ҫӗртме уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Самар тӑрӑхӗнчи чӑвашсем аллӑ ҫынна яхӑн йышпа килсе кайнӑ.
Ҫула хӑҫан юсама палӑртни пирки ыйтӑва Чӑваш халӑх сайчӗ Ҫеҫпӗл ял тӑрӑхӗн администрацийӗ умӗнче тӑратнӑ. Хурав килсен вулакансене паллаштарӑпӑр.
Машинӑсем хӑвӑрт ҫӳремелли ҫула Чӑваш Ен урлӑ тӑвас сӑмах нумаях пулмасть тухрӗ. «Мускав – Чулхула – Хусан» автоҫулпа ҫыхӑннӑ хушу та тухнӑччӗ. Иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗнче алӑ пуснӑ документра ҫул тума условисем йӗркелес тӗллеве палӑртнӑччӗ.
Ҫак кунсенче Питӗрте Пӗтӗм тӗнчери экономика форумӗ ӗҫлет. Унта хутшӑннӑ май пирӗн республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Российские автомобильные дороги» (чӑв. Раҫҫейӗн автомобиль ҫулӗсем) патшалӑх компанийӗн пуҫлӑхӗпе Вячеслав Петушенкопа тӗл пулнӑ. Енсем «Европа – Хӗвел Анӑҫ Китай» автоҫул тӑвас ыйтӑва хускатнӑ. Трассӑн пӗр пайӗ — «Мускав – Чулхула – Хусан» тӳлевлӗ ҫул. Ҫул тӑршшӗ — 729 километр. Трасса пирӗн республикӑри Ҫӗмӗрле, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Канаш тата Тӑвай районӗсемпе иртмелле. Пирӗн республикӑра унӑн тӑршшӗ 89,3 километрпа танлашмалла.
Канаш районӗнчи Сиккасси ялӗнче пурӑнакан 79 ҫулти арҫын вӑрманта 2 талӑк ҫурӑ пулнӑ. Хайхискер ҫухалса кайнӑ. Ҫитменнине, вӑл сахӑр диабечӗпе аптӑрать.
Телее, ватӑскере тупнӑ, вӑл чӗрех. Ку чӑннипех те тӗлӗнтермӗш. Ара, ун чухне кӑнтӑрла 12 градус ӑшӑ, ҫӗрле 3 градус ӑшӑ ҫеҫ пулнӑ.
Арҫынна «Лиза Алерт» хастарӗсем шыранӑ. Кинологсем те айккинче юлман: 2 йытӑ тата 6 ҫын шырама пикеннӗ. Ахаль ҫынсем те пулӑшма тӑрӑшнӑ.
Пӗр йытӑ арҫын йӗрне шӑршласа тупнӑ, анчах вӑл сукмак ҫинче татӑлса кайнӑ. Вӑхӑт шунӑ, ватӑскер вара ҫаплах тупӑнман. Пӗр каҫхине иртсе пыракан водитель ҫавнашкал ватӑ ҫынна курнине каланӑ. Ҫур сехетрен арҫынна тупнӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Сергей Павловӑн «Асамлӑ кӗпер» автобиографиллӗ повеҫӗ пичетленсе тухнӑ. Любовь Левацкая пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитнине халалланӑ. Ҫеҫпӗл Мишши 1899 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Касаккасси Шӗкӗр (халӗ Ҫеҫпӗл) ялӗнче ҫуралнӑ.
Повеҫри тӗп сӑнар – автор хӑй иккен. Вӑл Канаш районӗнчи Ушанар ялӗнче ҫуралса ӳснӗ. Ҫеҫпӗл Мишшин асламӑшӗпе куккӑшӗ вӗсен ялӗнчен-мӗн.
Сергей Лукияновичӑн ашшӗ поэтӑн шӑллӗпе Гурий Кузьмичпа туслӑ пулнӑ, Ҫеҫпӗл Мишши пирки каласа панӑ, ҫав аса илӳсене ҫыравҫӑ «Асамлӑ кӗпере» кӗртнӗ. Любовь Левацкая ӗнентернӗ тӑрӑх, кӗнекери самантсем «Ҫеҫпӗл Мишши пурнӑҫне тата туллирех уҫса параҫҫӗ, поэт биографине халиччен чылайӑшӗ пӗлмен самантсемпе пуянлатаҫҫӗ».
Кӑларӑма Сергей Павлов тата Лидия Филиппова ҫыравҫӑ архивӗнчи сӑнӳкерчӗксемпе, авторӑн ача чухнехи ӳкерчӗкӗсемпе пуянлатнӑ.
+20.3 °C